Thực phẩm nhiều dầu mỡ là những món ăn không hề xa lạ gì có thể bắt gặp ở cả trong bữa ăn của gia đình và rất nhiều các cửa hàng ăn. Thực phẩm nhiều dầu mỡ được chế biến trong lượng dầu lớn như khoai tây chiên, hành khô, bánh rán,… Đây đều là những món ăn quen thuộc, được yêu thích nhưng lại không hề tốt cho sức khoẻ bởi nó có thể gây ra rất nhiều tác hại đối với sức khoẻ. Những tác hại này được chia sẻ chi tiết ngay trong nội dung bài viết dưới đây.
1. Tăng cân, béo phì
Nhắc đến tác hại của thực phẩm nhiều dầu mỡ thì có lẽ đây là tác hại đầu tiên mà mọi người nghĩ đến, đặc biệt là phái đẹp. Đồ ăn nhiều dầu mỡ có chứa hàm lượng chất béo rất cao, sử dụng đồ ăn này đồng nghĩa với việc bạn nạp một lượng calo cao hơn nhiều lần so với các thực phẩm khác vào bên trong cơ thể. Chẳng hạn như cùng là 1 củ khoai tây, khi nướng chỉ chứa khoảng 93 calo, nhưng khi chiên lên thì nó có chứa đến 312 calo.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chất béo khi được chuyển hoá có thể dẫn để tăng cân ngay cả khi lượng calo không dư thừa. Vậy nên nếu muốn gìn giữ vóc dáng của mình, đặc biệt là những ai đang trong chế độ giảm cân thì thực phẩm nhiều dầu mỡ chắc chắn là nhóm thực phẩm bạn cần loại bỏ đầu tiên.
2. Nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ
Thực phẩm nhiều dầu mỡ không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực để vóc dáng của bạn mà còn là nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Gan là bộ phận chức năng vô cùng quan trọng không thể thiếu với tác dụng chính là giúp thanh lọc, thải độc, chuyển đổi các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Khi sử một lượng lớn các đồ ăn nhiều dầu mỡ sẽ gây áp lực khiến gan không thể đào thải, chuyển hoá hết các chất bẽo đã được nạp vào bên trong cơ thể. Từ đó dẫn đến hiện tượng tích tụ mỡ dư thừa trong gan, gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ.
3. Thực phẩm nhiều dầu mỡ làm đầy hơi, đau dạ dày
Như chúng tôi đã chia sẻ ở bên trên, thực phẩm nhiều dầu mỡ có chứa hàm lượng chất béo rất cao. Chất béo là chất dinh dưỡng gây cản trở cho quá trình tiêu hoá khiến cho việc làm rỗng dạ dày chậm hơn, từ đó có thể gây đầy hơi, buồn nôn và đau dạ dày. Đặc biệt đối với những người hiện đang bị các bệnh lý về tiêu hoá như hội chứng ruột kích thích hay viêm tuỵ mãn tính thì đồ ăn nhiều dầu mỡ lạị càng có hại, gây ra các triệu chứng đau dạ dày, chuột rút và tiêu chảy.
4. Làm xấu da, gây ra mụn trứng cá
Dầu được sử dụng trong quá trình chế biến các món ăn nhiều dầu mỡ thường có chứa nhiều omega-6 – hợp chất dinh dưỡng có thể góp phần làm mất cân bằng tỷ lệ axit béo. Sự mất cân bằng này là một trong những nguyên nhân gây mụn trứng cá. Bên cạnh đó, trong nhiều loại đồ ăn nhiều dầu mỡ còn có chứa hàm lượng carbs tinh chế tương đối cao kích thích tăng hoạt động của một số hormon có hại khiến da bị đổ nhiều dầu hơn và nổi mụn nhiều hơn.
Thực tế một nghiên cứu tại Trung Quốc đã cho thấy việc thường xuyên sử dụng thực phẩm nhiều dầu mỡ có khả năng làm tăng 17% nguy cơ bị mụn trứng cá. Vậy nên, nếu muốn bảo vệ làn da của mình luôn được khoẻ mạnh hãy ưu tiên những thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất có lợi nhé!
5. Gia tăng nguy cơ gây viêm khớp xương
Trong khẩu phần ăn của một người bình thường có chứa đến 20% chất béo bão hoà và Carb có thể gây ra những tác động đáng kể theo chiều hướng tiêu cực, gây ra tình trạng viêm khớp gối. Điều này đã được chứng minh trong một nghiên cứu của các nhà nghiên cứ Úc được công bố trên tạp chí Scientific Reports. Hàm lượng chất béo cao sẽ tác động làm tăng axit lắng đọng tại các khớp xương khiến chúng yếu đi và dễ bị tổn thương hơn. Đây cũng là lý do vì sao thực phẩm nhiều dầu mỡ cũng nằm trong danh sách kiêng kị của những người bị gout.
6. Gia tăng nguy cơ bị bệnh ung thư
Các món ăn được chiên rán kỹ hay được chế trong dầu cũ đã qua sử dụng sẽ tạo ra các gốc tự do trong thực phẩm, làm giảm Cholesterol có lợi. Trong một thời gian dài sử dụng sẽ tích luỹ trong cơ thể làm tổn thương các tế bào, gây ra các bệnh lý về tim mạch và gia tăng nguy cơ bị bệnh ung thư,…
Ngoài ra, khi đồ ăn được chiên lại nhiều lần cũng sẽ dễ bị oxy hoá hơn do sự tiếp xúc của dầu với oxy bên ngoài môi trường. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng ung thư ở đồ ăn nhiều dầu mỡ.
7. Làm giảm tuổi thọ
Viện nghiên cứu ẩm thực của Đức đã công bố rằng người thường xuyên sử dụng các món ăn nhiều dầu mỡ có tuổi thọ giảm đáng kể so với người sử dụng đồ ăn ít dầu mỡ. Điều này cũng không hề khó hiểu bởi ngoài những tác hại thực phẩm nhiều dầu mỡ có thể gây ra bên trên thì nó còn là nguyên nhân làm tăng nguy cơ bị bệnh tiểu đường và suy giảm chức năng não. Hàng loạt các tác hại có thể xảy ra thì chắc hẳn không thể không gây ảnh hưởng tiêu cực tiêu cực đến tuổi thọ của người sử dụng được đúng không?
Với những thông tin được chia sẻ bên trên, chắc hẳn bạn đang thấy lo sợ vì những tác hại của thực phẩm nhiều dầu mỡ có thể gây ra. Hy vọng rằng những chia sẻ trên của Orihiro sẽ giúp bạn có đủ động lực quyết tâm gạt bỏ sự cám dỗ mà các món ăn nhiều dầu mỡ để làm quen và yêu thích chế độ ăn sạch an toàn và lành mạnh để có được sức khoẻ tốt nhất!
Xem thêm:
Cẩm nang thực đơn giảm cân an toàn phù hợp với mọi đối tượng
10 bí kíp giảm mỡ toàn thân cho nam chuẩn không cần chỉnh
Đồ ăn nhiều dầu mỡ không chỉ có ở các cửa hàng ăn nhanh mà còn có ở nơi làm việc, nhà hàng, trường học, thậm chí là nhà bạn. Hầu hết các loại thực phẩm được chiên hoặc nấu với dầu thừa được coi là dầu mỡ. Chúng có thể là khoai tây chiên, pizza, bánh mì kẹp thịt phô mai, bánh rán, gà rán… Những món này có xu hướng chứa nhiều calo, chất béo, muối và carbs tinh chế nhưng ít chất xơ, vitamin và khoáng chất. Mặc dù chúng có thể là một món ăn thú vị trong những dịp đặc biệt, nhưng thực phẩm nhiều dầu mỡ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cơ thể và sức khỏe của bạn trong ngắn hạn và dài hạn. Dưới đây là 7 tác động của thực phẩm nhiều dầu mỡ đối với cơ thể bạn.
1. Có thể gây đầy hơi, đau dạ dày và tiêu chảy
Trong số các chất dinh dưỡng đa lượng - carbs, chất béo và protein - chất béo được tiêu hóa chậm nhất. Vì thức ăn nhiều dầu mỡ có chứa nhiều chất béo nên làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày. Đổi lại, thức ăn chiếm nhiều thời gian hơn trong dạ dày của bạn, có thể gây đầy hơi, buồn nôn và đau dạ dày.
Ở những người có các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như hội chứng ruột kích thích, viêm tụy mãn tính hoặc bệnh dạ dày, lượng thức ăn béo cao có thể gây đau dạ dày, chuột rút và tiêu chảy.
2. Có thể làm suy yếu hệ vi sinh vật đường ruột của bạn
Thực phẩm nhiều dầu mỡ được biết là có hại cho các vi khuẩn lành mạnh sống trong ruột của bạn. Tập hợp vi sinh vật này, còn được gọi là hệ vi sinh vật đường ruột, ảnh hưởng đến những điều sau:
- Tiêu hóa chất xơ. Vi khuẩn trong ruột của bạn phân hủy chất xơ để tạo ra các axit béo chuỗi ngắn [SCFAs], có tác dụng chống viêm và có thể bảo vệ chống lại các rối loạn tiêu hóa .
- Đáp ứng miễn dịch. Hệ vi sinh vật đường ruột giao tiếp với các tế bào miễn dịch để giúp kiểm soát phản ứng của cơ thể bạn đối với các bệnh nhiễm trùng.
- Kiểm soát cân nặng. Sự mất cân bằng của vi khuẩn đường ruột có thể góp phần làm tăng cân.
- Sức khỏe đường ruột. Sự xáo trộn của hệ vi sinh vật đường ruột có liên quan đến sự phát triển của chứng ruột kích thích, trong khi men vi sinh - vi sinh vật sống, khỏe mạnh được tìm thấy trong một số thực phẩm - có thể giúp cải thiện các triệu chứng.
- Sức khỏe tim mạch. Các vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh có thể giúp tăng cholesterol HDL [tốt] bảo vệ tim, trong khi các loài có hại có thể tạo ra các hợp chất gây hại cho động mạch góp phần gây ra bệnh tim.
Chế độ ăn nhiều chất béo, chẳng hạn như thức ăn nhiều dầu mỡ, có thể làm hỏng hệ vi sinh vật đường ruột của bạn bằng cách làm tăng số lượng vi khuẩn đường ruột không lành mạnh và giảm số lượng vi khuẩn lành mạnh. Những thay đổi này có thể dẫn đến béo phì và các bệnh mãn tính khác, chẳng hạn như ung thư, bệnh tim, tiểu đường và bệnh Parkinson.
3. Có thể dẫn đến tăng cân và béo phì
Thực phẩm nhiều dầu mỡ, được nấu với một lượng lớn chất béo, có thể gây tăng cân do chứa nhiều calo. Ví dụ, một củ khoai tây nướng nhỏ [100 gram] chứa 93 calo và 0,1 gam chất béo, trong khi cùng một lượng khoai tây chiên chứa 312 calo và 15 gam chất béo.
Các nghiên cứu quan sát có thể thấy rằng việc ăn nhiều thức ăn chiên và thức ăn nhanh với việc tăng tỷ lệ tăng cân và béo phì. Béo phì có liên quan đến nhiều tình trạng sức khỏe tiêu cực, bao gồm bệnh tim, tiểu đường, đột quỵ và một số bệnh ung thư.
Đặc biệt, hấp thụ nhiều chất béo chuyển hóa có thể gây tăng cân. Chất béo chuyển hóa được hình thành khi dầu thực vật bị thay đổi về mặt hóa học để ở trạng thái rắn ở nhiệt độ phòng. Bất chấp các quy định về việc sử dụng chúng, chúng vẫn được tìm thấy trong nhiều thực phẩm nhiều dầu mỡ do sử dụng dầu thực vật hydro hóa một phần trong quá trình chiên và chế biến thực phẩm. Các nghiên cứu trên động vật lưu ý rằng chất béo chuyển hóa có thể dẫn đến tăng trọng lượng nhỏ - ngay cả khi không hấp thụ quá nhiều calo.
Ngoài ra, một nghiên cứu kéo dài 8 năm ở 41.518 phụ nữ đã xác định rằng những người thừa cân sẽ tăng thêm 1 kg cho mỗi lần tăng 1% lượng chất béo chuyển hóa của họ. Mặc dù các nghiên cứu khác đã không ủng hộ phát hiện này, nhưng thường xuyên ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ có khả năng cản trở việc kiểm soát cân nặng.
4. Có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ
Thực phẩm nhiều dầu mỡ có một số tác động tiêu cực đến sức khỏe tim mạch. Ví dụ, thực phẩm chiên đã được chứng minh là làm tăng huyết áp, giảm cholesterol HDL [tốt], dẫn đến tăng cân và béo phì, tất cả đều có liên quan đến bệnh tim. Một nghiên cứu cho thấy rằng khoai tây chiên làm tăng chứng viêm và có thể góp phần gây ra bệnh tim.
Hơn nữa, nguy cơ mắc bệnh tim của bạn có thể liên quan đến tần suất bạn ăn đồ chiên rán. Một nghiên cứu cho thấy những phụ nữ ăn 1 hoặc nhiều phần cá chiên mỗi tuần có nguy cơ suy tim cao hơn 48% so với những người chỉ ăn 1-3 phần mỗi tháng. Trong một nghiên cứu khác, những người ăn từ 2 khẩu phần cá chiên trở lên mỗi tuần có nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ cao hơn 63% so với những người ăn từ 1 khẩu phần trở xuống mỗi tháng. Ngoài ra, một nghiên cứu quan sát lớn ở 6.000 người trên 22 quốc gia liên quan đến việc ăn đồ chiên, pizza và đồ ăn nhẹ có muối làm tăng 16% nguy cơ đột quỵ.
5. Có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Thực phẩm nhiều dầu mỡ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Tiêu thụ thức ăn nhanh, không chỉ bao gồm đồ ăn nhiều dầu mỡ mà còn cả đồ uống có đường, dẫn đến lượng calo cao, tăng cân, kiểm soát lượng đường trong máu kém và tăng khả năng viêm.
Những yếu tố này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và hội chứng chuyển hóa - một nhóm các bệnh bao gồm béo phì, huyết áp cao và lượng đường trong máu cao. Ví dụ, một nghiên cứu quan sát lớn cho thấy ăn thức ăn chiên 1-3 lần mỗi tuần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 lên 15%. Một nghiên cứu khác cho thấy những người ăn thức ăn nhanh hơn hai lần mỗi tuần có gấp đôi nguy cơ phát triển kháng insulin, có thể là tiền thân của bệnh tiểu đường, so với những người ăn chúng ít hơn một lần mỗi tuần.
6. Có thể gây ra mụn
Nhiều người cho rằng ăn thức ăn nhiều dầu mỡ góp phần làm xuất hiện mụn trứng cá. Trên thực tế, các nghiên cứu đã liên kết chế độ ăn phương Tây, vốn giàu tinh bột tinh chế, thức ăn nhanh và đồ nhiều dầu mỡ, gây ra mụn trứng cá. Một nghiên cứu trên 5.000 thanh thiếu niên Trung Quốc cho thấy thường xuyên ăn đồ chiên rán làm tăng nguy cơ bị mụn trứng cá lên 17%. Hơn nữa, một nghiên cứu khác ở 2.300 thanh thiếu niên Thổ Nhĩ Kỳ tiết lộ rằng ăn các món nhiều dầu mỡ như xúc xích và bánh mì kẹp thịt làm tăng nguy cơ mụn trứng cá lên 24%. Tuy nhiên, cơ chế chính xác đằng sau sự xuất hiện này vẫn chưa rõ ràng. Một số nhà nghiên cứu đề xuất rằng chế độ ăn uống nghèo nàn có thể ảnh hưởng đến sự biểu hiện gen và thay đổi mức độ hormone theo cách thúc đẩy sự xuất hiện của mụn trứng cá.
Chế độ ăn phương Tây có tỷ lệ axit béo omega-6 và omega-3 cao cũng có thể gây ra tình trạng tăng viêm dẫn đến mụn trứng cá. Trong khi omega-3 có trong cá nhiều dầu, tảo và các loại hạt, thì omega-6 được tìm thấy trong dầu thực vật, quả hạch và hạt.
Một số thực phẩm nhiều dầu mỡ, chẳng hạn như bánh rán, cũng chứa nhiều tinh bột. Đây là những loại đường và ngũ cốc tinh chế được loại bỏ chất xơ và nhiều chất dinh dưỡng. Bởi vì thực phẩm có đường làm tăng hoạt động của một số nội tiết tố trong cơ thể bạn - bao gồm nội tiết tố androgen và yếu tố tăng trưởng giống insulin 1 [IGF-1] - chúng có thể thúc đẩy mụn trứng cá xuất hiện bằng cách tăng sản xuất tế bào da và dầu da tự nhiên của bạn.
7. Có thể làm suy giảm chức năng não
Chế độ ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm béo có thể gây ra các vấn đề về chức năng não. Tăng cân, huyết áp cao và hội chứng chuyển hóa liên quan đến thức ăn nhiều dầu mỡ cũng có liên quan đến việc tổn thương cấu trúc, mô và hoạt động của não bộ của bạn. Hai nghiên cứu lớn ở 5.083 và 18.080 người, tương ứng, cho rằng chế độ ăn nhiều dầu mỡ và đồ chiên rán sẽ làm suy giảm khả năng học tập và trí nhớ, cũng như gia tăng chứng viêm.
Ngoài ra, chế độ ăn giàu chất béo chuyển hóa có liên quan đến sự suy giảm chức năng não. Một nghiên cứu ở 1.018 người trưởng thành liên quan đến việc mỗi gam chất béo chuyển hóa ăn mỗi ngày với tình trạng không thể nhớ được từ. Hơn nữa, trong một nghiên cứu ở 38 phụ nữ, việc tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có liên quan đến khả năng ghi nhớ và nhận biết từ kém hơn, ngoài ra hiệu suất kém hơn trong các tác vụ hằng ngày. Một đánh giá của 12 nghiên cứu đã liên kết chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa với nguy cơ sa sút trí tuệ, mặc dù một số kết quả mâu thuẫn nhau.
Cách tránh thức ăn nhiều dầu mỡ
Có nhiều cách để giảm hoặc tránh ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ. Chúng không chỉ bao gồm các phương pháp nấu ăn lành mạnh hơn mà còn là các lựa chọn lối sống.
Sử dụng các phương pháp nấu ăn lành mạnh hơn
Thực phẩm nhiều dầu mỡ thường được chiên, có nghĩa là chúng đã được nấu trong nhiều dầu. Bạn có thể thử các phương pháp không sử dụng nhiều dầu như:
- Rán bằng lò nướng. Hãy nướng ở nhiệt độ rất cao [232 ° C], cho phép thực phẩm trở nên giòn mà sử dụng ít hoặc không sử dụng dầu. Kỹ thuật này đặc biệt hiệu quả với khoai tây để thay thế cho khoai tây chiên.
- Rán bằng nồi chiên không dầu. Nồi chiên không dầu làm không khí luân chuyển không khí nóng xung quanh thực phẩm, làm cho thực phẩm giòn ở bên ngoài nhưng mềm ở bên trong. Nó sử dụng ít dầu hơn 70–80% so với các phương pháp chiên truyền thống, có nghĩa là thức ăn của bạn sẽ không bị dính dầu mỡ.
- Hấp. Phương pháp này sử dụng hơi nước nóng và không cần dầu. Đó là một sự thay thế tuyệt vời khi nấu các loại thực phẩm như bánh bao, cá và rau.
- Nướng. Bạn không cần quá nhiều dầu để nướng. Kỹ thuật này đặc biệt hữu ích đối với các loại thịt và rau.
Kết luận
Thực phẩm nhiều dầu mỡ như khoai tây chiên, gà rán, bánh pizza và bánh rán có nhiều calo và chất béo không lành mạnh. Ăn nhiều thực phẩm này có thể dẫn đến tăng cân, béo phì, bệnh tim, tiểu đường, đầy bụng, tiêu chảy, mụn trứng cá và suy giảm chức năng não.
Mặc dù việc thưởng thức đồ chiên vào những dịp đặc biệt là hoàn toàn có thể chấp nhận được, nhưng bạn có thể muốn hạn chế lượng tiêu thụ của mình và chọn các thực phẩm thay thế lành mạnh hơn như một phần của chế độ ăn uống cân bằng.