1. Luận điểm là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm trong bài văn nghị luận.
2. Luận cứ là những lí lẽ, dẫn chứng làm cơ sở cho luận điểm, dẫn đến luận điểm như là kết luận của những lí lẽ và dẫn chứng đó. Luận cứ trả lời các câu hỏi : Vì sao phải nêu ra luận điểm ? Nêu ra để làm gì ? Luận điểm ấy có đáng tin cậy không ?
3. Lập luận là cách lựa chọn, sắp xếp, trình bày luận cứ sao cho chúng làm cơ sở vững chắc cho luận điểm.
II - HƯỚNG DẪN TÌM HIỂU BÀI
1. Trong văn bản Chống nạn thất học, luận điểm chính của bài viết là : Chống nạn thất học. Luận điểm đó được nêu ra dưới dạng một khẩu hiệu [nhan đề bài viết], đồng thời được nêu đầy đủ trong câu : "Mọi người Việt Nam phải hiểu biết quyền lợi của mình, bổn phận của mình, phải có kiến thức mớí để có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước nhà, và trước hết phải biết đọc, biết viết chữ Quốc ngữ".
Luận điểm chính đó được triển khai thành các luận điểm cụ thể :
- Những người đã biết chữ hãy dạy cho những người chưa biết chữ.
- Những người chưa biết chữ hãy gắng sức mà học cho biết.
- Phụ nữ càng cần phải học.
Luận điểm đóng vai trò thể hiện quan điểm của người viết. Muốn có sức thuyết phục thì luận điểm phải rõ ràng, được trình bày theo lô-gíc, trình tự hợp lí, mạch lạc.
2. Những luận cứ trong bài Chống nạn thất học là:
- Chính sách ngu dân của thực dân Pháp làm cho hầu hết người Việt Nam bị mù chữ, nước Việt Nam không tiến bộ được.
- Nay chúng ta đã giành được độc lập, cần phải nhanh chóng nâng cao dân trí để xây dựng đất nước.
Những luận cứ trên đóng vai trò làm sáng tỏ luận điểm, ở đây là trả lời câu hỏi : Vì sao phải chống nạn thất học ?
Triển khai các luận cứ đó, tác giả đưa ra một loạt ví dụ [lí lẽ] để trả lời câu hỏi : Làm cách nào để chống nạn thất học ?
Muốn có sức thuyết phục thì luận cứ phải chặt chẽ, sinh động.
3. Trình tự lập luận của văn bản Chống nạn thất học là:
- Nêu lí do vì sao phải chống nạn thất học ;
- Chống thất học để làm gì ;
- Chống thất học bằng cách nào.
III - HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Trong bài Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội:
- Luận điểm của bài là : "Cần tạo ra thói quen tôat trong đời sôang xã hội".
- Luận cứ : Có thói quen tốt và có thói quen xấu.
+ Thói quen tốt là : luôn dậy sớm, luôn đúng hẹn, giữ lời hứa, luôn đọc sách,...
+ Thói quen xấu là : hút thuốc lá, mất trật tự, vứt rác bừa bãi,...
- Lập luận : Từ việc phân tích tác hại của thói quen xấu, tác giả nhắc nhở mọi người hãy tạo ra thói quen tốt để tạo ra nếp sống văn minh cho xã hội.
Khi thực hiện các vấn đề nghị luận, hay các bài thuyết trình thậm trí là trong văn nói hàng ngày. Luận điểm được coi là vấn đề cốt lõi để người trình bày có thể nêu quan điểm của mình nhằm thuyết phục người khác. Trong văn học Việt Nam ngoài luận điểm ra còn có các khái niệm như Luận cứ; Lập luận….Phân biệt được các quan điểm nêu trên không phải là điều dễ dàng.
Trong bài viết Luận điểm là gì? Tổng đài 1900 6557 cung cấp những thông tin hữu ích về vấn đề nói trên tới Quí vị.
Luận điểm là những tư tưởng, lập luận chính của vấn đề đang được thảo luận, nghị luận, luận điểm phải đúng đắn, chân thật, đáp ứng được nhu cầu thực tế thì mới có sức thuyết phục.
Trong công việc hàng ngày, cũng như giao tiếp trên thực tế chúng ta phải xác định được các vấn đề chính cần được làm rõ và quan tâm trong tình huống mình gặp phải. Người ta gọi đó là luận điểm.
Một vấn đề được đặt ra có thể có một hoặc nhiều luận điểm, không có số luận điểm không có tối đa nhưng khi làm sáng tỏ vấn đề có nhiều luận điểm thuyết phục chứng minh thì sẽ khiến người còn lại được thuyết phục với khả năng cao hơn.
Luận điểm phải tương ứng với vấn đề đặt ra, tránh trường hợp luận điểm không liên quan đến vấn đề sẽ xảy ra tình trạng lan man của người đang chứng minh vấn đề.
Nói đơn giản, xác định luận điểm là quá trình vận động trí não để nảy sinh ý tưởng về nội dung bạn cần viết. Việc xác định luận điểm khá quan trọng. Bởi lẽ, hệ thống luận điểm chính là nền tảng, là cơ sở của nội dung văn bản, được ví như cái khung cốt lõi của cấu trúc tòa nhà, như xương sống của cơ thể con người.
Trong tình huống, văn bản cần phải xác định được các luận điểm bằng các cách sau:
Thứ nhất: Dựa vào các dữ liệu có sẵn trong tình huống, văn bản
Thứ hai: Dựa vào cách đặt câu hỏi
Thứ ba: Dựa vào cách thức nghị luận, cách thức trình bày.
Phần tiếp theo của bài viết Luận điểm là gì? Tổng đài 1900 6557 thuộc Công ty Hoàng Phi cung cấp thông tin về luận điểm phụ tới Quí vị.
Vai trò của luận điểm
Một bài văn nghị luận nhất thiết phải có luận điểm, vai trò của luận điểm là giúp cho tác giả đạt được mục đích nghị luận.
Cách xác định luận điểm
Trước khi bắt đầu viết một đề tài hay chủ đề bất kỳ, người viết cần biết cách xác định các luận điểm. Có một số cách xác định luận điểm như sau:
+ Dựa vào các dữ liệu được cung cấp sẵn trong đề bài.
+ Dựa vào cách đặt các câu hỏi.
+ Dựa vào cách thức nghị luận.
Yêu cầu của luận điểm
Luận điểm phải đúng đắn, sáng rõ, tập trung, mới mẻ, có tính định hướng và đáp ứng nhu cầu của thực tế thì mới có sức thuyết phục với người đọc, người nghe.
Đúng đắn là luận điểm phải phù hợp với lẽ phải được thừa nhận. Sáng rõ là luận điểm được diễn đạt chuẩn xác, không mập mờ, mâu thuẫn. Tập trung là các luận điểm trong bài đều hướng vào làm rõ vấn đề cần nghị luận. Mới mẻ tức là luận điểm không lặp lại giản đơn những điều đã biết mà phải nêu ra ý mới chưa ai đề xuất.
Luận điểm của bài văn nghị luận còn cấn có tính định hướng nhằm giải đáp những vấn đề nhận thức và tư tưởng đặt ra trong đời sống thực tế. Việc trình bày luận điểm phải vừa đi thẳng vào vấn đề, vừa có tính nghệ thuật, hợp tình hợp lý. VD: Từ dẫn dắt mà nêu ra luận điểm, kể một câu chuyện rồi nêu luận điểm, từ việc quy nạp hiện tượng mà nêu ra luận điểm, từ việc trình bày bối cảnh mà xác định luận điểm,…
Luận điểm phụ là gì?
Luận điểm phụ là các đặc điểm được đặt ra để thuyết minh, chứng minh, làm rõ cho các luận điểm chính, từ đó cũng với luận điểm chính làm sáng tỏ được vấn đề.
Để chứng minh cho luận điểm chính người ta thường đề xuất các luận điểm phụ, các luận điểm ấy liên kết soi sáng thuyết minh cho luận điểm chính của toàn bài.
Luận cứ là gì?
Luận cứ là những lý lẽ, dẫn chứng đã được công nhận dùng làm cơ sở, căn cứ cho luận điểm trong các văn bản hoặc tình huống gặp phải trong thực tế.
Luận cứ phải đạt được những yêu cầu dưới đây:
Thứ nhất: Luận cứ phải phù hợp với các luận điểm đã có
Luận cứ là một phần nhỏ trong luận điểm, chính vì vậy luận cứ phải hài hòa với nội dung của luận điểm nhằm mục đích thuyết phục, làm sáng tỏ luận điểm đã được nêu ra trước đó.
Thứ hai: Luận cứ cần phải có tính chính xác
Khi nêu lên các luận cứ, tác giả cần phải biết rõ các thông tin đó có tính xác thực để có thể đưa thông tin thuyết phục đối phương. Các thông tin cần làm rõ chính xác có thể kể đến như: Thời gian, số liệu, lịch trình, nhân vật lịch sử….
Khi luận cứ càng chính xác thì mức độ thuyết phục sẽ càng tăng và ngược lại. Chính vì vậy đây được coi là một trong những vấn đề quan trọng khi thuyết minh và làm rõ.
Thứ ba: Luận cứ cần tính tiêu biểu, chọn lọc
Luận cứ cần có tính tiêu biểu, chọn lọc những nội dung nổi bật, đặc trưng để nêu.
Từ những phân tích trên chúng tôi mong rằng Quí vị sẽ có thêm những thông tin cần thiết về Luận điểm là gì? Nếu Quí vị còn thắc mắc hoặc muốn biết thêm thông tin chi tiết vui lòng liên hệ vào số điện thoại 1900 6557.