Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Đô thị hóa là sự mở rộng của đô thị, tính theo tỉ lệ phần trăm giữa số dân đô thị hay diện tích đô thị trên tổng số dân hay diện tích của một vùng hay khu vực. Nó cũng có thể tính theo tỉ lệ gia tăng của hai yếu tố đó theo thời gian. Nếu tính theo cách đầu thì nó còn được gọi là mức độ đô thị hóa; còn theo cách thứ hai, nó có tên là tốc độ đô thị hóa. Các nước phát triển [như tại Châu Âu, Hoa Kỳ hay Úc] thường có mức độ đô thị hóa cao [trên 87%] hơn nhiều so với các nước đang phát triển [như Việt Nam] [khoảng ~35%]. Đô thị các nước phát triển phần lớn đã ổn định nên tốc độ đô thị hóa thấp hơn nhiều so với trường hợp các nước đang phát triển.
Sự tăng trưởng của đô thị được tính trên cơ sở sự gia tăng của đô thị so với kích thước [về dân số và diện tích] ban đầu của đô thị. Do đó, sự tăng trưởng của đô thị khác tốc độ đô thị hóa [vốn là chỉ số chỉ sự gia tăng theo các giai đoạn thời gian xác định như 1 năm hay 5 năm].
Đới nóng là nơi có tốc độ đô thị hóa cao trên thế giới.
Tỉ lệ dân đô thị ngày càng tăng và các siêu đô thị ngày càng nhiều.
Theo khái niệm của ngành địa lý, đô thị hóa đồng nghĩa với sự gia tăng không gian hoặc mật độ dân cư hoặc thương mại hoặc các hoạt động khác trong khu vực theo thời gian. Các quá trình đô thị hóa có thể bao gồm:
Đô thị hóa có các tác động không nhỏ đến sinh thái và kinh tế khu vực. Đô thị học sinh thái cũng quan sát thấy dưới tác động đô thị hóa, tâm lý và lối sống của người dân thay đổi. Sự gia tăng quá mức của không gian đô thị so với thông thường được gọi là "sự bành trướng đô thị" [urban sprawl], thông thường để chỉ những khu đô thị rộng lớn mật độ thấp phát triển xung quanh thậm chí vượt ngoài ranh giới đô thị. Những người chống đối xu thế đô thị hóa cho rằng nó làm gia tăng khoảng cách giao thông, tăng chi phí đầu tư các cơ sở hạ tầng kỹ thuật và có tác động xấu đến sự phân hóa xã hội do cư dân ngoại ô sẽ không quan tâm đến các khó khăn của khu vực trong đô thị.
Bài viết hay đoạn này có thể chứa nghiên cứu chưa được công bố. Đô thị hóa làm ảnh hưởng sâu sắc tới quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đến số lượng, chất lượng dân số đô thị. Quá trình này còn làm thay đổi nhu cầu sử dụng đất đô thị và ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế xã hội của vùng và quốc gia.
Đô thị hóa góp phần đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế,chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động, thay đổi sự phân bố dân cư. Các đô thị không chỉ là nơi tạo ra nhiều việc làm và thu nhập cho người lao động mà còn là nơi tiêu thụ sản phẩm hàng hóa lớn và đa dạng, là nơi sử dụng lực lượng lao động có chất lượng cao, cơ sở kĩ thuật hạ tầng cơ sở hiện đại có sức hút đầu tư mạnh trong nước và nước ngoài.
Đô thị hóa làm sản xuất ở nông thôn bị đình trệ do lao động chuyển đến thành phố. Thành thị phải chịu áp lực thất nghiệp, quá tải cho cơ sở hạ tầng, ô nhiễm môi trường sống, an ninh xã hội không đảm bảo, các tệ nạn xã hội ví dụ như thiếu việc làm sẽ nảy sinh ra nhiều vấn đề như nghèo đói lạc hậu, mù chữ; tệ nạn như trộm cắp, ô nhiễm môi trường, phân chia giàu nghèo...
Đô thị hóa là quá trình phát triển rộng rãi lối sống thị thành thể hiện qua các mặt dân số, mật độ dân số, chất lượng cuộc sống...
Tích cực
Tiêu cực [tự phát]
Tính đến ngày 10/09/2018 tốc độ đô thị hóa ở Việt Nam đạt 34,75 %. Cả nước chỉ có 14 tỉnh thành có tỷ lệ đô thị hóa cao hơn cả nước. Nếu xét thêm top 14 tỉnh thành có dân số thành thị cao nhất nước thì sẽ xảy ra 2 điều kiện sau:
1. Tỉnh Đồng Nai có dân số thành thị đạt 945.780 người [xếp thứ 4] nhưng tốc độ đô thị hóa đạt 32,09 % [thấp hơn cả nước 0,99%]
2. Tỉnh An Giang có dân số thành thị đạt 657.456 người [xếp thứ 9] nhưng tốc độ đô thị hóa đạt 68,43% [xếp thứ 2 sau TP.HCM]
2 tỉnh có dân số thành thị thấp nhưng tốc độ đô thị hóa cao hơn cả nước:
1. Tỉnh Kon Tum có dân số thành thị 161.101 người [xếp thứ 48] nhưng tốc độ đô thị hóa đạt 33,27 % [cao hơn nước 0,19%]
2. Tỉnh Ninh Thuận có dân số thành thị 211.374 người [xếp thứ 35] nhưng tốc độ đô thị hóa đạt 35,54 % [cao hơn nước 2,46%]
Dưới đây là danh sách 12 tỉnh thành vừa có tốc độ đô thị hóa cao và vừa có dân số thành thị cao nhất nước
| 01 | Thành phố Hồ Chí Minh | 7.052.750 | 80,45 | 16 quận của thành phố và thành phố Thủ Đức |
| 02 | Thành phố Hà Nội | 5.465.400 | 69,70 | 12 quận của thành phố và thị xã Sơn Tây |
| 03 | Tỉnh Bình Dương | 1.430.898 | 74,10 | 3 Thành phố: Thủ Dầu Một, Dĩ An, Thuận An, và 2 thị xã: Bến Cát, Tân Uyên |
| 04 | Thành phố Hải Phòng | 922.619 | 45,48 | 7 quận của thành phố |
| 05 | Thành phố Đà Nẵng | 1.252.010 | 84,11 | 6 quận của thành phố |
| 06 | Thành phố Cần Thơ | 1.005.445 | 70,75 | 5 quận của thành phố |
| 07 | Tỉnh Quảng Ninh | 801.761 | 61,56 | 4 thành phố và 2 thị xã trực thuộc tỉnh Quảng Ninh |
| 08 | Tỉnh Thừa Thiên Huế | 626.700 | 50,30 | Tp. Huế, thị xã Hương Thủy, thị xã Hương Trà |
| 09 | Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu | 687.925 | 50,11 | Tp. Vũng Tàu, Tp. Bà Rịa và thị xã Phú Mỹ |
| 10 | Tỉnh Khánh Hòa | 625.176 | 44,54 | Tp. Nha Trang, Tp. Cam Ranh, TX. Ninh Hòa và 2 thị trấn Diên Khánh, Vạn Giã |
| 11 | Tỉnh Lâm Đồng | 598.255 | 42,61 | Tp. Đà Lạt, Tp. Bảo Lộc và thị trấn Liên Nghĩa |
| 12 | Tỉnh Bình Thuận | 525.659 | 41,20 | Tp. Phan Thiết, TX. La Gi và thị trấn Phan Rí Cửa |
- Thành bang
- Chùm đô thị
- Phân công lao động
- Quan hệ xã hội nam nữ
Các nhân tố đóng góp vào sự đô thị hóa:
- Cách mạng Nông nghiệp Anh
- Cách mạng công nghiệp
- Công nghiệp hóa
- Di cư nông thôn
Theo lịch sử:
- Thành bang Hy Lạp
Bài viết này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
|
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Đô_thị_hóa&oldid=68118510”
Thống Kê Dân Số 2020 đã sử dụng hai câu hỏi bắt buộc riêng biệt [một về Người La-tinh nói tiếng Tây Ban Nha hoặc nguồn gốc Mỹ La-tinh [Chỉ có bằng tiếng Anh], và một về chủ đề chủng tộc [Chỉ có bằng tiếng Anh]] để thu thập thông tin về chủng tộc và dân tộc của dân số Hoa Kỳ - thể theo các tiêu chuẩn [Chỉ có bằng tiếng Anh] do Văn Phòng Quản Lý Và Ngân Sách Hoa Kỳ Văn Phòng Quản Lý và Ngân Sách Văn Phòng Quản Lý và Ngân Sách [OMB] đề ra vào năm 1997. Dựa trên nghiên cứu trong thập kỷ qua của chúng tôi [Chỉ có bằng tiếng Anh], chúng tôi đã cải tiến thiết kế hai câu hỏi riêng biệt này và cập nhật quy trình xử lý và mã hóa dữ liệu cho Thống Kê Dân Số 2020. Công việc này bắt đầu vào năm 2015 với nghiên cứu và thử nghiệm tập trung vào các phát hiện từ quá trình Thử Nghiệm Nội Dung Quốc Gia 2015, và các thiết kế này đã được đưa vào cuộc Thử Nghiệm Thống Kê Dân Số 2018 [Chỉ có bằng tiếng Anh].
Những cải tiến và thay đổi [Chỉ có bằng tiếng Anh] này đã cho phép chúng tôi mô tả một cách kỹ lưỡng và chính xác hơn cách mọi người tự xác định danh tính của họ, từ đó chúng tôi có được một bức tranh chính xác hơn về cách mọi người kê khai chủng tộc và nguồn gốc Tây Ban Nha của họ theo định dạng hai câu hỏi. Những thay đổi này cho thấy rằng dân số Hoa Kỳ là đa chủng tộc và đa dạng hơn nhiều so với những gì chúng tôi đã đo lường được trong quá khứ.
Chúng tôi tin tưởng rằng phần lớn là do những cải tiến về mặt thiết kế của hai câu hỏi đặc biệt dành cho mục đích thu thập dữ liệu và xử lý dữ liệu về chủng tộc, cũng như một số thay đổi về nhân khẩu học trong 10 năm qua.
Bộ dữ liệu tái phân chia khu vực từ Thống Kê Dân Số 2020 được công bố hôm nay cho chúng ta một cái nhìn nhanh mới về thành phần chủng tộc và dân tộc của đất nước chúng ta, là kết quả của những cải tiến trong quá trình thiết kế, xử lý và mã hóa các câu hỏi về chủng tộc và dân tộc.
“Khi đất nước chúng ta phát triển, chúng tôi đã tiếp tục phát triển cách chúng tôi xác định chủng tộc và dân tộc [Chỉ có bằng tiếng Anh] của những người sống ở đây," Nicholas Jones, giám đốc và cố vấn cấp cao về nghiên cứu và tiếp cận chủng tộc và sắc tộc tại Cục Thống Kê Dân Số cho biết. “Đợt công bố ngày hôm nay về dữ liệu tái phân chia khu vực từ Thống Kê Dân Số 2020 cho chúng ta một cái nhìn tổng thể mới về thành phần chủng tộc và dân tộc cũng như sự đa dạng của đất nước chúng ta. Những cải tiến mà chúng tôi đã đạt được cho Thống Kê Dân Số 2020 cho chúng ta một bức tranh chính xác hơn về cách mọi người tự xác định bản thân khi trả lời hai câu hỏi đặc biệt về chủng tộc và nguồn gốc Tây Ban Nha, điều mà cho chúng ta thấy rằng dân số Hoa Kỳ đa chủng tộc và đa dạng hơn nhiều so với những gì chúng tôi đã đo lường trước đây.”
Điểm nổi bật về chủng tộc và dân tộc:
- Dân số người Da Trắng vẫn là chủng tộc hoặc nhóm dân tộc đông nhất ở Hoa Kỳ, với 204,3 triệu người được xác định là người Da Trắng. Nhìn chung, 235,4 triệu người đã xác định họ là người Da Trắng riêng biệt hoặc kết hợp với một nhóm khác. Tuy nhiên, dân số chỉ là người Da Trắng đã giảm 8,6% kể từ năm 2010.
- Dân số có Hai hoặc Nhiều Chủng Tộc [còn được gọi là dân số Đa Chủng Tộc ] đã thay đổi đáng kể tính từ năm 2010. Dân số Đa Chủng Tộc được xác định là 9 triệu người vào năm 2010 và hiện là 33,8 triệu người vào năm 2020, tăng lên 276%.
- Các dân số đa chủng tộc “kết hợp” ở tất cả các nhóm chủng tộc chịu trách nhiệm cho hầu hết những thay đổi tổng thể trong mỗi nhóm chủng tộc.
- Dân số thuộc tất cả các chủng tộc đơn lẻ hoặc nhóm kết hợp đã tăng lên. Dân số thuộc Một Số Chủng Tộc Khác hoặc theo nhóm kết hợp [49,9 triệu] đã tăng 129%, vượt cả dân số người Da Đen hay người Mỹ Đen [46,9 triệu] và trở thành chủng tộc đơn lẻ hoặc theo nhóm kết hợp đông người thứ hai.
- Các dân số chủng tộc lớn nhất tiếp theo là người Châu Á đơn lẻ hoặc theo nhóm kết hợp [24 triệu], người Thổ dân Châu Mỹ Da Đỏ hay Thổ dân Alaska đơn lẻ hoặc nhóm kết hợp [9,7 triệu], và người Thổ dân Hawaii hoặc người Đảo Thái Bình Dương khác đơn lẻ hoặc theo nhóm kết hợp [1,6 triệu].
- Dân số Người La-tinh nói tiếng Ban Nha hoặc Mỹ La-tinh , bao gồm người thuộc bất kỳ chủng tộc nào, là 62,1 triệu vào năm 2020. Dân số người La-tinh nói tiếng Tây Ban Nha hoặc Mỹ La-tinh đã tăng 23%, trong khi dân số không phải người La-tinh nói tiếng Tây Ban Nha hoặc nguồn gốc Mỹ La-tinh đã tăng 4,3% kể từ năm 2010.
Điều quan trọng cần lưu ý là việc so sánh dữ liệu này giữa dữ liệu chủng tộc của Thống Kê Dân Số 2020 và Thống Kê Dân Số 2010 cần được thực hiện một cách thận trọng, cần tính đến những cải tiến mà chúng tôi đã áp dụng đối với các câu hỏi về chủng tộc và nguồn gốc Tây Ban Nha và cách chúng tôi mã hóa các thông tin thu được từ công chúng.
Theo đó, dữ liệu từ Thống Kê Dân Số 2020 cho thấy sự phân bổ khác nhau nhưng hợp lý và đúng theo kỳ vọng từ Thống Kê Dân Số 2010 cho dân số người Da Trắng đơn lẻ, Một Số Chủng Tộc Khác hoặc dân số kết hợp, và dân số đa chủng tộc, đặc biệt đối với những người tự xác định mình là người Da Trắng lẫn Một Số Chủng Tộc Khác.
Những kết quả này không gây ngạc nhiên vì chúng phù hợp với nghiên cứu của chuyên gia Cục Thống Kê Dân Số và các phát hiện tương ứng [Chỉ có bằng tiếng Anh] trong thập kỷ vừa qua, đặc biệt là kết quả về tác động của định dạng của các câu hỏi về chủng tộc và dân tộc từ cuộc Thử Nghiệm Nội Dung Quốc Gia 2015.
Cục Thống Kê Dân Số sử dụng một số biện pháp để phân tích sự đa dạng về chủng tộc và dân tộc [Chỉ có bằng tiếng Anh] của đất nước chúng ta.
Cục Thống Kê Dân Số sử dụng Chỉ Số Đa Dạng [Diversity Index, hoặc DI] để đo xác suất mà hai người được chọn ngẫu nhiên sẽ thuộc các nhóm chủng tộc và dân tộc khác nhau.
DI được giới hạn giữa 0 và 1. Giá trị 0 chỉ ra rằng tất cả mọi người thuộc một nhóm dân số đều có các đặc điểm chủng tộc và dân tộc giống nhau. Giá trị gần bằng 1 chỉ ra rằng hầu hết mọi người thuộc một nhóm dân số đều có các đặc điểm chủng tộc và dân tộc khác nhau.
Chúng tôi đã chuyển đổi xác suất này thành tỷ lệ phần trăm để làm cho chúng dễ hiểu hơn. Trong định dạng này, DI cho chúng ta biết khả năng hai người được chọn ngẫu nhiên sẽ thuộc các nhóm chủng tộc và dân tộc khác nhau.
Sử dụng cùng một phép tính DI cho dữ liệu tái phân chia khu vực năm 2020 và 2010, khả năng để hai người được chọn ngẫu nhiên sẽ thuộc các nhóm chủng tộc hoặc dân tộc khác nhau đã tăng lên .
Nói chung, các tiểu bang [state] có điểm DI cao nhất nằm ở phía Tây [Hawaii, California và Nevada], phía Nam [Maryland và Texas; cùng với Đặc Khu Columbia, được coi như tương đương với một tiểu bang [state]] và phí Đông Bắc [New York và New Jersey].
Hawaii có điểm DI cao nhất vào năm 2020 là 76%, cao hơn một chút so với năm 2010 [75,1%].
Tham khảo thông tin về thành phần chủng tộc và dân tộc của tiểu bang [state] và quận/hạt của quý vị, cũng như các thước đo về sự đa dạng khác nhau tại và .